گردشگری طبیعی>رودخانه ها>رودخانه کارده
رودخانه کارده با تصاویر
karde River
وضعیت رودخانه کارده
- رودخانه کارده رودخانه ای کم عرض و کوهستانی میباشد
- طول رودخانه کارده 66 کیلومتر است (مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”)
- شیب متوسط رودخانه کارده 1% است( مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”)
- مسیر کلی رودخانه کارده جنوبی است (مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”)
- رودخانه کارده بسته به میزان بارندگی در سال نسبتا دائمی میباشد
سرچشمه رودخانه کارده
- سرچشمه رودخانه کارده ارتفاعات رشته کوه هزار مسجد میباشد
- ارتفاع سرچشمه 1560 متر است(مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”)
ریزابه های رودخانه کارده
مقدمه:
رودخانه کارده از ریز ابه های رودخانه کشف رود بوده است البته با وجود سد کارده جلوی اب اصلی که در گذشته به کشف رود می پیوست گرفته شده است و اب کمی بعد از سد در روستا های اندرخ و رضوان جریان دارد
ریزابه های رودخانه کارده:
- رودخانه کارده از رودخانه های زو بالا و رودخانه های زو پائین شکل گرفته است (زو به معنای محلی دره میباشد)
- رودخانه اصلی از سمت روستاهای مارشک و جونگ می اید
- رودخانه ای از سمت روستای خرکت به این رودخانه میپیوندد
- رودخانه ای از دره کمر شکسته از سمت روستاهای سیچ و بلغور در نزدیکی روستای پنمنه به ان میپیوندد
- از دره سمت گوش بهره هم در فصول بارندگی اب به رودخانه کارده میپیوندد
ریزشگاه رودخانه کارده
در گذشته اب رودخانه کارده در 15 کیلومتری شمال باختری مشهد به کشف رود می پیوست و ارتفاع ریزشگاه 930 متر بود (مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”) در حال حاضر پس از ابیاری باغات اطراف در نهایت به سد کارده میریزد و اب کمی پس از سد کارده به سمت روستاهای اندرخ و رضوان جریان دارد
ابدهی رودخانه کارده
رودخانه کارده در تمامی طول سال کمی اب دارد و میانگین ابدهی سالانه 33 میلیون متر مکعب (ایستگاه اندرخ) میباشد
وجه تسمیه رودخانه کارده
نام رودخانه کارده از اسم روستایی به همین نام گرفته شده است و بنا به گفته اهالی روستا نام این روستا کارانده بوده است
ادرس و موقعیت رودخانه کارده
رودخانه کارده به طول 66 کیلومتر در شهرستان مشهد، حوضه صحرای قره قوم و درشمال شهر مشهد قرار دارد(مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”) در تقسیمات گذشته وزارت کشور این رودخانه در دهستان های چولائی خانه،درز اب و تبادکان بخش حومه شهرستان مشهد قرار داشته است (منبع:تیمسار سرتیب حسینعلی رزم ارا رئیس دایره جغرافیایی ستاد ارتش،”فرهنگ جغرافیایی ایران”) اما در تقسیمات جدید این رودخانه در استان:خراسان رضوی شهرستان:مشهد بخش:مرکزی دهستان:کارده قرار دارد و میتوان از روستاهای مارشک،جنگ،ال،کارده کنار این رودخانه رفت البته اندرخ هم در مسیر همین رودخانه است ولی بعد سد و بند انحرافی میباشد لذا ادرس مبنا را همان روستای کارده از شهر مشهد قرار دادیم
ادرس از جاده مشهد به چناران:
جاده مشهد چناران>بعد از ازادی 159>بلوار شاهنامه>توس(25 کیلومتر از پارک ملت)>جاده کارخانه ارد رضوی>پس از عبور از روستاهای شوراب،حسن اباد،اخنگان،گوارشگی،معین اباد علیا،خواجه حسین اباد به روستای کارده میرسید(33 کیلومتر از توس) مسیر کمی طولانی است ولی جزو مقاصد گردشگری عالی است
ادرس از جاده مشهد به کلات:
خیابان خواجه ربیع>انتهای بلوار بهمن>جاده کلات>روستای پاژ(17 کیلومتر از ابتدای خیابان خواجه ربیع)>به روستای پاژ که رسیدید وارد راه روستا میشوید و مسیر را ادامه میدهید بعد از طی 25 کیلومتر به روستای کارده میرسید
طول و عرض جغرافیایی
طول و عرض جغرافیایی رودخانه در روستای کارده عبارت است از:
36°39’18.4″N 59°40’07.1″E
36 درجه و 39 دقیقه و 18.4 ثانیه عرض شمالی از خط استوا و 59 درجه و 40 دقیقه و 07.1 ثانیه طول شرقی نسبت به مبدا گرینویچ میباشد
موقعیت طبیعی رودخانه
رودخانه کارده در منطقه ای کوهستانی و در خط القعر دره قرار گرفته است
وضعیت اب و هوایی منطقه
رودخانه کارده در منطقه ای با اب و هوای معتدل و در برخی نقاط سردسیر قرار گرفته است(مهندس عباس جعفری،”گیتا شناسی ایران”)
روستاهای مجاور رودخانه کارده
روستاهای:کریم اباد،مارشک،جونگ،خرکت،بلغور،پنمنه،ال،سیچ،کوشک اباد،گوش،بهره و کارده تا قبل از سد کارده در مجاورت رودخانه کارده میباشند و روستاهای رضوان و اندرخ بعد از سد کارده در مجاورت رودخانه کادره قرار گرفته اند این رودخانه در مسیر راهی مالرو و قدیمی که مسافران از توس به کلات میرفتند قرار دارد و اثار این راه کهنه هنوز بر جای مانده است
زبان روستاهای مجاور رودخانه کارده
اهالی این منطقه را قومیت های کرد،ترک و فارس تشکیل میدهند و بالطبع دارای زبان های کردی،ترکی و فارسی میباشند
- روستاهای کارده و کوشک اباد فارس هستند
- روستاهای گوش،بهره،مارشک،ال،سیچ،بلغور ترک و فارس هستند
- روستای دربیابان کرد و فارس هستند
اقتصاد روستاهای مجاور رودخانه کارده
اهالی روستاهای اطراف این رودخانه انهایی که ساکن این روستاها هستند ازطریق باغداری،زراعت و مالداری امرار معاش میکنند
محصولات روستاهای مجاور رودخانه کارده
- محصولات زراعی که اغلب جو،گندم میباشد
- محصولات باغی دارای میوه های سیب،گلابی،البالو،گیلاس،انگور،گردو،بادام،الو،زردالو،هلو میباشند
- در حوزه دامپروری گوسفند
شخصیت برجسته روستای کارده
شخصیت برجسته روستای کارده محمد عارف عباسی معروف به پیر پالان دوز از عرفای برجسته قرن دهم هجری میباشد
انگیزه سفر و محور های گردش در این منطقه
انگیزه سفر و محور های گردش در این منطقه :
- بهره مندی از منابع طبیعی و جاذبه های طبیعت
- لذت بردن از چشم انداز ها
- مشاهده سبک زندگی افراد بومی و اقوام
- دیدار از جاذبه های فرهنگی و تاریخی
- اشنایی با اداب و رسوم اقوام مختلف کرد،ترک و فارس ساکن در روستاهای این منطقه
- ماجراجویانه (غار نوردی،کوهنوردی،صخره نوردی و…)
مخاطبان مقصد گردشگری منطقه کارده
این مقصد گردشگری برای گروه ه های زیر مناسب میباشد :
- خانواده ها
- جوانان
- گروه های طبیعت گردی یک روزه (غارنوردان،کوهنوردان،صخره نوردان و….)
- گروه های دانشجویی
امکانات گردشگری برای گردشگران منطقه کارده
- این مسیر دارای جاده اسفالت دو طرفه میباشد (روستاهای ال و سیچ جاده اسفالت و مقداری راه شوسه دارند)
- حمل و نقل عمومی ندارد
- امکانات اقامتی ندارد
- امکانات پذیرایی (رستوران ندارد،کافه ها دارد )
- امکانات و خدمات بهداشتی در روستاها وجود دارد
- فروشگاه دارد
- بازارچه محلی ندارد
- اب اشامیدنی (لوله کشی،رودخانه و چشمه) وجود دارد
- برق و تلفن در روستاها وجود دارد
رودخانه ای که از سمت روستای بلغور به روستای سیچ رسیده و سپس به رودخانه اصلی کارده که از مارشک می اید میپیوندد
رودخانه ی اصلی که از سمت روستای مارشک به روستای جونگ رسیده و سپس از انجا به روستای پنمنه و روستای ال می رود
رودخانه کارده در این قسمت از سمت روستای مارشک امده و به روستای جونگ رسیده است و از انجا به روستای ال می رود
رودخانه کارده در قسمت روستای پنمنه بعد از روستای ال که رودخانه ی کمر شکسته و رودخانه مارشک به هم میپیوندند
رودخانه روستای خرکت که از شمال روستای مارشک به رودخانه مارشک میپیوندد و از انجا به سمت روستای جونگ میرود
این قله با ارتفاع نزدیک 2500 متر در شمال شهر مشهد بین روستاهای کلاته عرب،سیچ و ال قرار دارد صعود به این قله بدون تجهیزات فقط از یک سمت میسر است
قله دولولی با ارتفاع 2200 متر در ابتدای روستای پنمنه واقع شده است این قله در شمال شهر مشهد در مسیر راهی که مسافران در گذشته به کلات میرفتند قرار دارد
غاری زیبا در نزدیکی روستای کارده با دهانه ی مثلثی شکل و راهرو های متعدد در حاشیه رودخانه کارده جنب دره انجیر که در حد فاصل دامنه تا دیواره کوه قرار دارد
منبع:
مجتبی لطفی،”عکاس و پژوهشگر”
مجتبی لطفی